İtfaiye tarafından bize doğru gelmekte olan troleybüs; ya Fatih'ten çıkıp Vezneciler yönüne gidecek olan bir 34 veya 86 ya da Unkapanı taraflarından gelerek Aksaray-Yenikapı'ya doğru inecek olan bir Şişli-Yenikapı arabası. Bir diğer ihtimal de Yenikapı'dan sonra sağa dönerek Topkapı'ya gidecek olan bir 83 veyahut da sola dönerek Lâleli-Bayazıd-Çarşıkapı'ya doğru devam edecek olan bir ring hat... İhtimaller oldukça çok...
Şayet Fatih Fevzipaşa'nın arabasıysa Aksaray'daki göbekten U dönüşü yaparak yeniden bu bayırı tırmanacak ve Belediye sarayı önünden asıl yoluna katılarak Vezneciler'e doğru devam edecek. Sağda, ileride yukarıya doğru tırmanan ve sırtı bize dönük olan minibüs ise bir Renault-Goelette...
O da muhtemelen Fatih tarafının bir aracı olup, mecburen Aksaray'dan dönüş yapmış.
Kazılar sırasında daha evvel Belediye Sarayı inşaatı sırasında bölük-pörçük rastlanan Aya Poliektus kilisesinin daha kapsamlı kalıntılarına, kolonlarına rastgelinecek ve zaman içinde biraraya getirilerek ilginç bir açıkhava müzesi şeklinde sergilenecekler.
* 31 Temmuz 1964: Saraçhanebaşı Yeraltı Geçidi
Geçidin kaba inşaatı 3 aydan beri (Nisan 1964’den beri) Belediye tarafından yürütülmektedir. Kaba inşaatı bittikten sonra, yakında beton dökme faaliyetine girişilecektir.
* 5 Ağustos 1964: Saraçhane’de Romalılar’a ait bir mezar bulundu
Saraçhanebaşı’nda yeraltı geçidinde dün yapılan (4 Ağustos 1964) kazıda, Roma devrine ait bir mezar bulundu. Burada daha önce de, mimari bakımdan değeri çok yüksek olan Poliektus Kilisesi de bulunmuştu. İlgililer, bu civarda kıymetli eserlerin meydana çıkmaya devam edeceğini ifade ettiler.
* 2 Eylül 1964: “Saraçhanebaşı Haşim İşcan Geçiti” araç alt geçitinin temeli törenle atıldı.
* 25 Kasım 1964: Saraçhane alt ve üst geçidi için yapılan toplantıda (Haşim İşcan Geçidi) geçidin içinin ve kolon başlarının milli sanatımızla teçhiz edilmesi ve civardaki eski eserlere uydurulması üzerinde durulmaktadır. Geçit üzerine yapılacak olan tek gözle, köprünün kesim projeleri Teknik Üniversite tarafından değerlendirilecektir.
* 26 Temmuz 1965: 1441 yıllık Bizans kilisesi bulundu
Saraçhane’deki yeraltı geçidi inşaatı sırasında çıkan kilisenin bir kısım eserleri müzeye konulacaktır.
M.S. 524 yılında Bizanslılar tarafından yapılan “Ayapoliektut Kilisesi” Saraçhane Geçidi”nin toprak kazısı yapılırken ortaya çıktı. Kilisenin bulunduğu yer, Arkeoloji Müzesi tarafından “Arkeolojik Kazı Sahası” haline getirildi. Temeli bulunan kilise, arkeolojik eserler yönünden çok değerli görülmektedir.
Saraçhane alt-Üst Trafik Geçidi’nin Fatih tarafında, eski park içinde kalan sahada 2 aydan beri (Mayıs 1965’ten beri) yapılan arkeolojik kazı, “Amerika Bizans Etüdleri Enstitüsü” ile “Arkeoloji Müzesi” tarafından ortaklaşa yürütülmektedir. Müze, Amerikan Enstitüsü ile bir anlaşma yaparak, buna göre kazı masrafı olarak Enstitü 10.000 dolar verdi ve kazılarda biri Doçent olmak üzere 3İngiliz arkeoloğunu görevlendirdi.
Arkeoloji Müzesi’nden bazı elemanların da nezaret ettiği kazıda, topraktan çıkan en ufak “taş” veya “keramikler” dahi silinmekte ve monte edilmektedir.
Arkeoloji Müzesi Müdürü Necati Dolunay, yapılan hafriyat ve temeli bulunan kilise hakkında şu bilgiyi verdi: “Temeli bulunan kilise 524 yılında yapılmış olan ‘Ayapoliektut Kilisesi’dir. Bizans İmparatorları yurt dışına çıkarken de bayram günlerinde dini ayin içinde bu kiliseyi kullanmışlardır. Yapılan hafriyata göre, kilisenin sadece temeli kalmış bulunmaktadır. Bu arada toprak içinden kilisenin üst kısmına ait kitabeler, keramikler ve sütun başları ile iç tiplemesi ile ilgili muhtelif taş kabartmalar da çıkarılmıştır. Arkeologlar tarafından mevcut olduğu fakat yerinin nerede olduğu bilinmeyen bu kilisenin iç tiplemesine ait eserlerle birlikte temellerinin de aynı yerde bulunuşu, arkeolojik yönden çok önemlidir” dedi.
Arkeolojik kazı bittikten sonra ortaya çıkan bir kısım eserler, burada yapılacak olan park içinde bırakılacak ve sergilenecek, bir kısmı ise müzeye götürülecektir.
* 16 Temmuz 1966: Saraçhanebaşı yer altı geçidi hazır.
Geçit birkaç güne kadar açılıyor. Saraçhane geçidi birkaç gün sonra tamamen trafiğe açılacaktır. İnşası bir yılı aşan bir süreden beri devam etmekte olan geçit, trafiğe açıldıktan sonra, Saraçhane’de eskiden görülen trafik tıkanıklığı giderilmiş olacaktır. Unkapanı ve Aksaray yönlerinden gelen vasıtaların altından, Bayazıd ve Fatih yönlerinden gelenlerin de üstüden geçeceği geçidin kaba inşaatına 4,5 milyon lira, çevre yolları, asfalt ve ışıklandırılmasına da 4 milyon lira sarfedildi. Aynı zamanda bir yaya alt geçidi de olan “Saraçhane” geçidinde, yayaların büyük bir emniyet içinde karşıdan karşıya geçişleri sağlandı. Yaya geçitleri, troleybüs durağı ile 40 dükkanın bulunduğu geçidin merkezi alt kısmındaki asma katta 4 yöne açılmaktadır. Geçidin çevresinde bulunan ve hale kazı yapılan “Arkeolojik saha” ve itfaiye önündeki boş arsa ile Belediye Sarayı karşısındaki alan da, çok kısa bir süre sonra yeşil saha olarak düzenlenecektir.
* 26 Temmuz 1966: Saraçhane Geçidi Perşembe günü açılıyor.
Törende Cumhurbaşkanı Sunay da bulunacaktır.
Saraçhane ve Unkapanı geçitleri, yılda 1.200.000 liralık akaryakıt tasarrufu sağlayacaktır.
Saraçhane ile Unkapanı yer altı ve yer üstü geçitleri 28 Temmuz 1966 Perşembe günü törenle hizmete açılacaktır. Açılış töreninde Cumhurbaşkanı Sunay da hazır bulunacaktır.
Yapılan etüdlere göre hergün Aksaray-Unkapanı yönünde 32.000, Hürriyet Meydanı-Edirnekapı yönünde de 18.000 taşıt bu kavşaktan geçmektedir. Eski ışıklı sisteme göre kavşaktaki duraklamalar yüzünden, yılda 1.200.000 lirayı bulan akaryakıt kaybı, bu geçit sayesinde önlenmiş olacaktır.
İnşaatı için müteahhide 8.400.000 lira ödenen Saraçhane geçidinde, otobüs ve taksi durak yerlerinin arakasında toplam 44 dükkan bulunmaktadır. Yayaların geçide giriş çıkışları için 8 giriş yeri mevcuttur.
Müteahhidine 3.155.000 lira ödenen “Unkapanı Yonca Yaprağı”nın 500 metrekarelik kısmı, toplam 24 kolon üzerine oturtulmuş bir betonarme köprüdür. Bu köprünün yükü, deniz seviyesinden 40 metre derinlikteki bir kayaya 198 beton kazıkla yükletilmiştir. yonca yaprağında, 4 yönden gelen taşıtlar birbirleri ile karşılaşmadan yollarına devam edebilmektedir.
* 28 Temmuz 1966: “Saraçhanebaşı (Haşim İşcan Geçidi)” ve “Unkapanı” geçitleri, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından, törenle hizmete açıldı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder